Ana içeriğe atla

YEMƏN TÜRKÜSÜ - ATATÜRKÜ AĞLADAN TÜRKÜ


Üsyan xəbəri gəldiyində övladlarını, bəylərini, qardaşlarını yola salan Anadolu qadınları ürəkləri sızladan ahı deməyə başlardılar. Əsgər qışlalarının önündə bığ yeri yenicə tərləmiş mehmetciklər toplanaraq adlarına Rədif Alayları deyilən cərgələr şəklində düzlənərdilər. Hərəkət tütəyi çalındğında, qopardı fəryadlar, düşərdi ahılar dillərə. Bir daha qovuşmamaq üzərə yola çıxırdılar. İstiqamətləri – Yemən çölləri idi...







Yemən türküsünü çoxlarımız dinləmişik. Ölməz sənətkar Barış Mançonun ifasında bu türkü ilə ilk dəfə tanış olub çoxlarımız.

Son dərəcə həzin və kədərli bir türküdür. Xəyanətlə bağlıdır. Türkün özünə dost sandığından, "eyni ümmət",- deyib qucaq açdığından gördüyü xəyanəti ruhuna həkk etdirdiyi bir yaddaşdır! Bu türkü ATATÜRKÜ ağladan türküydü!!! 

Osmanlı Yemən torpaqlarını ölkəsinə qatdıqdan sonra bu torpaqlarda çox şəhid verdi. Müsəlman olmalarına rəğmən ərəblər, I dünya müharibəsində bütün Yaxın Şərq boyu ingilis və fransızlarla işbirliyinə gedərək türklərə qarşı savaş açmışdılar. O cümlədən Yeməndə biri-birinin ardınca ingilislərin təhriki və dəstəyi ilə ərəb üsyanları baş qaldırırdı. Beş cəbhədə savaşan türklər Anadoludan yeni, gənc qüvvələri Yemənə bu qanlı üsyanları basdırmaq üçün göndərirdilər. İngilislərin silahı və pulu ilə təchiz olunan ərəblər Yeməndə türklərə böyük itkilər yaşadırdılar. Döyüşlər o qədər şiddətli gedirdi ki, övladlarını Yemən cəbhəsinə göndərənlər artıq onların bir daha geri qayıtmayacaqlarını bilirdilər. I Dünya Müharibəsində bütün cəbhə boyu olduğu kimi, Yəmən döyüşlərində də Azərbycandan çoxlu sayda könüllü Osmanlı orduları sırasında qardaşları ilə çiyin-çiyinə ölüm-qalım mücadiləsi vermişlər. Bu səbəbdəndir ki, Yəmən Türküsü bizdə də sevilərək oxunur və xatırlanır. 

Yemən türküsü həmin dəhşətli günlərin qan yaddaşından qopan unudulmaz və acı xatirədir. Xəyanətin fəryadı, həm də Türkün birliyinin və bükülməzliyinin rəmzidir! Məhz ərəblərin TÜRK ordusunu arxadan vurmaları nəticəsində ingilis orduları Məkkə və Mədinəni işğal edirlər! Bu gün Yemən torpaqlarında 130.000-dən artıq şəhidimiz torpağın altında yatmaqdadır! 

Qadir Mövlamız, şəhidərimizə rəhmət etsin... 

Havada bulud yox, bu nə dumandır,
Məhlədə ölü yox, bu nə fəqandır,
Bu Yemən elləri nə də yamandır, 

Ah o yeməndir, gülü çəməndir,
Gedən gəlməyir, əcəb nədəndir.
Burası Huştur, yolu yoxuşdur,
Gedən gəlməyir, əcəb nə işdir. 

Qışlanın ardında sıra söyüdlər,
Zabitlər oturmuş, əsgər öyütlər,
Yemənə gedəcək bu qoç igidlər,
Ah o Yeməndir, gülü çəməndir,
Gedən gəlməyir, əcəb nədəndir. 

Qışlanın ardında rədif səsi var,
Baxın çantasına, əcəb nəyi var?
Bir çift qundurayla, bir də fəsi var,
Ah o Yeməndir, gülü çəməndir,
Gedən gəlməyir, əcəb nədəndir. 

Qışlanın ardını duman bağladı,
Analar, babalar qara bağladı,
Yemənə gedəni hərkəs ağladı,
Ah o Yeməndir, gülü çəməndir,
Gedən gəlməyir, əcəb nədəndir. 

Qışlanın ardında bir qırıq təsti,
Əsgərin üstünə sam yeli əsdi,
Gəlinlik tazələr ümüdü kesdi,
Ah o Yeməndir, gülü çəməndir,
Gedən gəlməyir, əcəb nədəndir.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Salam, Azərbaycan əsgəri!

B u gün bütün dünyanın gözü qarşısında sənin rəşadətin və hünərinlə yeni tarix yazılmaqdadır. Bu tarix - son iki yüz illik ağrı acılarımıza bir məlhəmdir sanki. Işğaldan azad etdiyin hər kənd, hər qəsəbə, hər şəhər natamam olan bütünlüyümüzün yaralı hissələridir. Bu yaraları sağaldacağıq, mütləq sağaldacağıq, təki sən şəhid qanı ilə yoğrulmuş üç rəngli bayrağımızı Qarabağın hər qarışında vüqarla dalğalandır. Xocalıda ləkə vurulmuş namusumuzu qanın, canın bahasına təmizləyən Azərbaycan əsgəri! Bizim hər birimizin Azərbaycan adlı bir sevdası var. Bu sevda haqqında qanı ilə dastan yazan sənsən. Sən canından can verdin vətənə, Vətən oldun. Yüz illər əvvəl, dünyanın dörd bir yanında qılıncının hökmü ilə haqq və ədalətin yer üzündəki kölgəsi olmuş şəhid və qazi babalarının yolu ilə gedən Azərbaycan əsgəri! Qadir Mövlam yar və yardımçın olsun! Haqq bizimlədir! Haqq sənsən!!!

Dədəvənk məbədi

Dağlıq Qarabağ ərazisi Azərbaycan xalqının, Azərbaycan türklərinin ulu əcdadları olan xristian albanların orta əsrlərdə inşa etdikləri xristian məbədləri ilə zəngindir. İstər bu məbədlərin arxitekturası, istərsə də oradakı xaçqarlar bütün elementləri ilə bu tikililərin birmənalı olaraq bizə məxsus olduğunun ən bariz göstəricisidir. Bəlkə də ona gördəir ki, 30 illik işğal dövründə Qarabağ ərazisində olan bütün alban-xristian məbədlərinin arxitektur quruluşlarının dəyişdirilməsinə səy göstərilmiş, divarlara həkk edilmiş yazılar pozdurulmuş, oradakı xaçqarlar hay-qriqorian kilsəsinin xaç elementləri ilə əvəz edilmişdir. Heç şübhəsiz ki, bu tarixi abidələrimiz bizim şanlı keçmişimizin – Albaniya dövlətinin mirasıdır və onlar hamısı bərpa ediləcək!

Başkeçiddə nə baş verir?

Başkeçiddə son iki gündə yaşananlar heç şübhəsiz ki, təəssüf doğurur. İlk baxışdan məişət zəminində baş verdiyi düşünülən toqquşmanın etnik-milli zəmində münaqişəyə çevrilməsində üçüncü qüvvələrin maraqlı olduğu heç şübhəsizdir. Hər halda hadisələrin gedişatı narahatlıq doğurur və Gürcüstan hökümətinin tez bir zamanda səbəbkar olan tərəfə layiqli cəza verəcəyinə ümid edirik. Lakin maraqlı məqam bu toqquşmanın baş verdiyi zamandır. Məhz bu səbəbdən yuxarıda da “məişət zəminində baş verdiyi düşünülən” ifadəsini qeyd etdim. Amma zamanlamaya keçməzdən əvvəl bir neçə cümlə qarşıdurmada iştirak edən svanlar barədə...