Ana içeriğe atla

Kayıtlar

Nisan, 2013 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Roma papasının məktubu

İstanbulun fəthindən sonra Avropada yeni bir xaç yürüşü təşkil etmək fikri gündəmə gəldi. Bu ideyanı reallığa çevirmək məqsədi ilə V Nikol və III Kalikst papalıqları dönəmində səylə xristian birliyi qurmağa çalışsalar da, bir nəticə hasil olmadı. III Kalikst 1458-ci ilin avqust ayında vəfat etdikdən sonra, yerinə tarixdə II Piy adı ilə tanınan Sienanın keçmiş Başyepiskopu Enea Silvio Pikkolomini keçdi. Yeni papa daha çox saray intriqalarını yaxşı anlayan siyasətçi və diplomat imici ilə məşhurlaşmışdı. O, demək olar ki, Avropanın hər yerini qarış-qarış gəzmişdi, yüksək təhsilə və siyasi diplomatik bacarığa malik idi. Lakin bütün bu üstünlüklərinə rəğmən II Piy, Avropanı gündən-günə daha artıq dərəcədə silkələyən Osmanlı sultanını durdura bilmirdi. II Piy diplomatik bacarıqlarını və siyasi əlaqələrini işə salaraq Avropada böyük anti-türk ittifaqı formalaşdırmağa çalışırdı. O, bu hədəfini gerçəkləşdirmək üçün Avropa monarxlarının konqresini çağırmaq niyyətində idi. 1458-ci il ok

Türk olmaq nə deməkdir?

25.02.2012 Türk olmaq, babalarının qarşısındakı borcu ödəməkdir. Torpaqlarına sahib çıxmaqla, düşmənlərinə qan qusdurmaqla! Əsrlər bundan öncə o böyük şan və möhtəşəmliyə sahib çıxmaqdı türk olmaq! Türk olmaq dilinin Avropada, İranda qadağan edilməsidi! Amma yenə bir türk olaraq buna qarşı duruş gətirə bilmək, mücadilə verməkdi! Türk olmaq, Avropada xor görülməkdi! Atalarımız əsrlər öncə Vyananı mühasirə etdikləri üçün, Avropanın mərkəzinə qədər at sürüb, qılıncları ilə tarix yaratdıqları üçün! Napaleon kimi Vyananı yandırmadıqları üçün!!! Türk olmaq saysız şəhid məzarlığının sahibi olmaqdı, həm də Malta da Roma Papasının nifrətlə üstünə basıb keçdiyi Türk bayrağına malik olmaqdı! Türk olmaq xaincə, arxadan hey zərbə almaqdı, xəyanətə uğramaqdı, tərk edilməkdi. Amma əsla tərk etməmək, dik durmaq və əsla diz çökməməkdi!  Türk olmaq soyqırıma uğramaqdı! Hətta bunu kor dünya qəbul etməsə belə! Hətta türkün özünü soyqırım törətməkdə ittiham etsə belə! Türk olmaq zordur,

Demokratiya, kartof, «Yeni Dünya Düzəni» və Yaxın Şərq

Bir gün jurnalistlər Çerçilldən demokratiyanı necə qəbul etdiyini, onun mənasını necə başa düşdüyünü soruşurlar. Cavabı maraqlı olur: «Democracy is a very bad form of government. Unfortunately all the others are so much worse» («Demokratiya bərbad bir dövlət formasıdır. Lakin təssüf ki, digərləri də o qədər bərbaddır»). İllər keçir, jurnalistlər Ukraynada baş vermiş məxməri inqilabdan sonra Rusiyanın müdafiə naziri Sergey İvanova da eyni sualla müraciət edirlər. Nazir cavab verir: «Democracy is not a potato that grows wherever you plant it» («Demokratiya kartof deyil ki, onu planlaşdırdığın yerdə əkəsən»). 

İslam ölkələrinin geosiyasi perspektivi

18.05.2012 Güc mərkəzi kimi İslam dünyası haqqında XX əsrin sonlarında danışmağa başladılar. Bundan əvvəl İslam dünyası yaranışının ilk üç yüz ilində siyasi güc mərkəzi kimi mövcud olsa da, sonrakı tarix iç çəkişmələr və daxili güc məkrəkəzlərinin tez-tez dəyişməsi ilə zəngin olub.  Bu gün İslam dünyası və onun geosiyasi proseslərdə yeri haqqında müəyyən şərtilikləri nəzərə almaqla danışmaq mümkündür. İlk növbədə onu vurğulamaq lazımdır ki, ölkələr arasında siyasi birlik mövcud deyil. İranda şah rejiminin islam inqilabı ilə devrilməsi və 1969-cu ildə İslam Konfransı Təşkilatının yaradalması isə sadəcə keçən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq siyasi İslamın ortaya çıxması ilə nəticələnən əsas proseslər oldu. Lakin İKT beynəlxalq təşkilat olaraq dövlətüstü rola iddia etmir və bu gün də daha çox regional iqtisadi birlik funksiyasını yerinə yetirməkdədir. Bütün bunlara rəğmən müasir dövrdə geosiyasi münasibətləri şərh edərkən, şərti olsa belə siyasi İslamın beynəlxalq siyasətdə

Əlamüt şeyxinin sirli dünyası

1098-ci ildə Fransa imperatorunun şəxsi nümayəndəsi qraf De La Kotye bir neçə həftəlik uzun və ağır yol qət etdikdən sonra, nəhayət ki, səfərinin əsas məqsədinə – Əlamüt qalasına çatdı. İranın şimalında, dağların əhatəsində yerləşən bu qala, öz əlçatmazlığından daha çox, sahibinin adı ilə məşhurlaşmışdı. Qraf, məhz qəsrin sahibi ilə görüşmək üçün bu qədər uzun və təhlükəli yol qət etmişdi. Həsən ibn Əs-Sabbah fransızların səfirini şərq lütfkarlığı və eyni zamanda soyuqqanlığı ilə qarşıq bir şəkildə qarşıladı. Bu öz növbəsində hər şeyi ifadə edə biləcəyi kimi, heç nəyi də göstərə bilərdi. Şərq ölkələrində yaşadığı illər ərzində qraf bir həqiqəti dərk etmişdi – insanın necə gülməsi və ya nə danışması əhəmiyyət kəsb etmir. Əhəmiyyətli sayıla biləcək şey – həmin insanın nə zaman və necə hərəkət etməsidir. Qrafın qarşısına qoyulan məqsəd də, məhz, bu sonuncunu aydınlaşdırmaqdan ibarət idi – Şeyx Həsən və onun müridləri nə etməyə hazırlaşırlar.

Köhnə Yaxın Şərqdə yeni oyunlar

2007-ci ilin gəlişi ilə Yaxın Şərqdə baş verən proseslər yeni axara düşdü. İraqın keçmiş prezidenti Səddam Hüseynin edamı və bunun bir mənalı qarşılanmamısının ardından bölgədə yeni oyunların qurulması aşkarlandı. Türkiyə, İran, Suriya kimi bölgə dövlətləri, o cümlədən ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi Qərb cinahı bölgədə yeni nüfuz savaşına girdilər. Bölgədə baş verənlər arasında Ən diqqət çəkəni qardaş Türkiyədə baş verən olaylar və İranla bağlı proseslər oldu. Türkiyəyə daxildən problemlər yaşatmaq arzusunda olan qüvvələr keçən ilin əvvəllərində olduğu kimi bu il də aktivləşdilər. İran isə Amerikaya meydan oxumaqla yeni müttəfiqlər axtarışına çıxdı və məqsədinə müəyyən qədər nail ola bildi də.  Türkiyəyə yeni təzyiqlər  Türkiyə yeni ilin ilk aylarında yeni çalxalanmalara məruz qaldı. Məhz bu dövlət ABŞ-ın və ya onun arxasında duran QÜVVƏNİN «Yaxın Şərqin yeni xəritəsini çəkmək planını əngəlləmək» və bölgədə öz avtoritetini qəbul etdirmək əzmkarlığı nümayiş etdirməkdədir, Türkiyən

Hantinqton

Hantinqtonun təhlükəli nəzəriyyəsi  Samuel Hantinqtonun hay-küylü «mədəniyyətlərarsı münaqişələr» nəzəriyyəsi təhmin edilə biləcək şəkildə güclü mübahisələrə və dünya siyasətini izləyənlər arasında böyük dartışmalara – hətta iki amerikalı politoloqun dili ilə desək «nəzəriyyələrin toqquşmasına» səbəb oldu. Hantinqtonun nəzəriyyəsi bir çox məsələlərlə bağlı olsa da, xüsusilə beynəlxalq münasibətlər, ABŞ-ın xarici siyasəti və İslam-Qərb, İslam-demokratiya münasibətləri sahələrində önəmli mübahisələr yaratdı. Yazı ilə bağlı münasibətləri nəzərdən keçirərkən onları şərti olaraq yeddi qrupa ayırmaq mümkündür. 

Vehhabilik

Vəhhabilik - türkə qarşı yaradılmış təşkilat İslamda gizli təşkilatların yaradılması prosesi Həsən əs–Səbbahın ismaili əsasinləri ilə başlamadığı kimi, onunla da tamamlanmadı. Hələ əsasinlərdən çox-çox əvvəl ismaililərin öz gizli doktrinasının mövcudluğu, ondan daha əvvəl isə şiə xürrəmilərinin fəaliyyəti kimi tarixi faktlar buna əyani sübutdur. İslam dünyasında böyük hay-küy yarada bilmiş, indinin özündə də ardıcıllarının mövcud olduğu belə təşkilatlardan biri də yaradıcısı Muhəmməd ibn Əbdülvəhhabın adı ilə daha çox tanınan vəhhabilikdir. 

Türkizmlər

Qərbi Avropa dillərində türkizmlər  Türkologiya uzun müddət qarşısına qoyulan səddləri aşaraq, nəhayət ki, adını öz üzərinə götürdüyü ulu bir etnosun tarix və ədəbiyyatının qaranlıq səhifələrinə qovulmuş şanlı irsini öyrənmək istiqamətində ciddi nəticələr əldə etməkdədir. Əsasən 20-ci əsrdən populyarlaşan «bəşəriyyətin ən mədəni və şanlı irsini hind-avropalılar yaratdılar» şüarı ilə oturub-duran «alimlər» tərəfindən ortaya atılmış paradokslarla zəngin bir əfsanə, nəhayət ki, bir çox türkoloq ziyalıların göstərdikləri çaba ilə gerçək sifətini açmağa başladı. Oljas Süleymanov demişkən, «Budda ayağına tapınan buddalılar tək, Hind-Avropa çəkməsinin dar qəlibinə sitayiş edən çəkməçilər bizə həqiqəti söyləyə bilməz, bu həqiqəti biz özümüz yada salmalıyıq». Böyük bir mədəni epoxanın yaradıcısı olan türklərə o dərəcədə həqarət edilirdi ki, onlarda hətta bir yazı və əlifbanın olmadığı belə müzakirə predmetinə çevrilmişdi. «Türklər köçəridir, maldardır, onların mədəni irsi ola bilməz,

Difai

«Difai» “Millətçilik özlüyündə hörmətə layiq, hətta əzəmətli bir hadisədir. O hər bir xalqın həyatında labüddür. Mən bələ düşünürəm ki, bəşər təkamülü tarixində insan qəlbinin dindən sonra ikinci böyük tapınağı millətçilikdir. O tarix boyu misilsiz hünərlər qaynağı olub və olacaqdır.” Əhməd bəy Ağaoğlu